اشاره

در شمارۀ ۶۶ فصلنامۀ پیمان به معرفی کلیسای مریم مقدس تهران و مجتمع آموزشی ـ فرهنگی پیرامون آن پرداختیم. در این ‏شماره، کلیسای سرکیس مقدس تهران، واقع در تقاطع خیابان های کریم خان زند و استاد نجات الهی (ویلا) و بناهای مجاور آن را ‏معرفی خواهیم کرد. ‏

کلیسای سرکیس مقدس، که در ۱۳۵۲ش/ ۱۹۷۳م گشایش یافت، کلیسای مرکزی ارمنیان تهران شمرده می شود و ساختمان ‏خلیفه گری ارمنیان تهران و شمال ایران در جوار آن قرار دارد. خلیفه گری عهده دار سازماندهی و راهبری امور داخلی جامعۀ ‏ارمنیان تهران و برقراری ارتباط با نهادهای دولتی است. در رأس خلیفه گری، شخص خلیفه و مجمع نمایندگان خلیفه گری، که با ‏رأی مستقیم مردم برگزیده می شود، قرار دارند. ‏

در کنار ساختمان کلیسا، بنای یادبود شهیدان نژادکشی ارمنیان بر پا شده است و مقبرۀ خلیفۀ فقید، اسقف اعظم آرداک مانوکیان، ‏که چهار دهه رهبری جامعۀ ارمنیان تهران و شمال ایران را به عهده داشتند، در کنار آن قرار دارد. هر سال، در مراسم بزرگداشت ‏سال روز نژادکشی ۱۹۱۵م، هزاران تن از افراد جامعۀ ارمنیان با شرکت در آیین های مذهبی، اجتماع در محوطۀ اطراف کلیسای ‏سرکیس مقدس و نثار گل به پای بنای یادبود نژادکشی یاد قربانیان این فاجعۀ عظیم انسانی را گرامی می دارند و خواستار ‏محکوم کردن آن از سوی جامعۀ جهانی می شوند. ‏

در سال های اخیر، در محدودۀ کلیسای سرکیس مقدس فروشگاه کتابی به نام ماشتوتس آغاز به کار کرده است که به عرضۀ ‏انتشارات خلیفه گری و سازمان های وابسته می پردازد. ‏

کلیسای سرکیس مقدس و محوطۀ اطراف آن مرکز اجتماع ارمنیان در مراسم اعیاد و آیین های نیایش مقدس (باتاراک) و نیز ‏مراسم ازدواج و غسل تعمید و آیین ترحیم درگذشتگان است و همواره افراد و گروه های بسیاری را می پذیرد. ساختمان خلیفه ‏گری نیز هر روزه پذیرای مراجعان بسیاری است، افرادی که برای نیازهای گوناگون اداری، آموزشی، مذهبی، فرهنگی، مشکلات ‏شخصی و اختلافات خانوادگی، همچنین، ثبت ازدواج و تعمید و وفات به آن مراجعه می کنند. در این ساختمان، دفتر اسقف اعظم، ‏جناب سبوه سرکیسیان، خلیفۀ ارمنیان تهران و شمال ایران و نیز دفتر نمایندۀ ارمنیان این حوزه در مجلس شورای اسلامی مستقر ‏است. ‏

در صفحات آینده به معرفی این بناها و ساختار و کارکرد خلیفه گری و نهادهای وابسته می پردازیم.