من را باور کن من هم می توانم آنچه را که تو می توانی…

مرکز توان بخشی آگونک به همت خانم مارتا هوسپیان و با همیاری گروهی از اولیای کودکان و نوجوانان ارمنی[۲] دارای معلولیت های ذهنی و جسمی و با نیت انجام اقداماتی به منظور ترمیم کاستی ها و رشد توانایی های معلولان ارمنی، در ۱۲ خرداد ۱۳۷۷ش (۲ ژوئن ۱۹۹۸م)، در تهران گشایش یافت.

کلمۀ آگونک در ارمنی به معنای سرچشمه است و مرکز توان بخشی آگونک نیز به واقع سرچشمه ای برای تأمین نیازهای جسمی، ذهنی و عاطفی این عزیزان است.

ایجاد محیطی صمیمی برای آموزش و توان بخشی تخصصی به کودکان و نوجوانان استثنایی ـ که به لحاظ ویژگی های خاص ذهنی، ‌جسمی، عاطفی و روانی نیازمند توجه وحمایت بیشتری در برخورداری مطلوب از تسهیلات و امکانات مختلف جامعه و ‌آموزش و پرورش هستند ـ و تأمین امکانات ضروری برای خروج آنها از حاشیۀ زندگی اجتماع از اهم اهداف مرکز آگونک بوده است.

مرکز توان بخشی آگونک، با اعمال روش های درمان تخصصی و اجرای برنامه های ویژه برای ارائۀ محصولات تولیدی اعضای معلول خود به اجتماع، همواره سعی در توان بخشی و حرفه آموزی به این توان خواهان معصوم داشته و با عرضۀ نتایج پربار خدمات خود در طول پانزده سال فعالیت سبب جلب حمایت شمار بسیاری از نیکوکاران جامعۀ ارمنیان ایران شده است.

در سه سال نخست شروع به کار مرکز، فعالیت های آن در منزل مسکونی خانوادۀ هوسپیان صورت می گرفت. سپس، در ۱۳۸۱ش با پیشنهاد و حمایت اسقف اعظم سبوه سرکیسیان، خلیفۀ ارمنیان تهران، به ساختمان فعلی واقع در محوطۀ کلیسای حضرت مریم مقدس منتقل و سبب شد تا مسئولان این مرکز بتوانند فعالیت های آن را هرچه بیشتر در راستای تربیت فرهنگی این عزیزان گسترش دهند.

در حال حاضر مرکز آگونک شش روز در هفته از ساعت هشت صبح تا دو بعد ازظهر فعالیت دارد. این مرکز هیچ گونه محدودیتی برای پذیرش مراجعه کنندگان ندارد و با در نظر گرفتن این امر که مرکز آگونک تنها مرکز خدمت رسانی به افراد آهسته گام ارمنی در کل ایران است سعی دارد تا در حد امکانات خود پذیرای کلیۀ مراجعه کنندگان (در هر ردۀ سنی و با هر نوع معلولیتی) باشد.

از آغاز به کار این مرکز تا شهریور ۱۳۸۹ش مدیریت آن بر عهدۀ خانم مارتا هوسپیان بود و از آن پس تا کنون خانم آنگینه مارکاریان عهده دار این سمت هستند.

مرکز آگونک هم اکنون دارای دوازده مربی تمام وقت، پنج مربی نیمه وقت و چهار متخصص است. در این مرکز، نسبت به دانش و مهارت مربیان توجهی خاص وجود دارد و مربیان و معلمان، طبق برنامه های مدون، به کلاس های گروهی و تخصصی اعزام می شوند.

کلیۀ مراجعه کنندگان در سه گروه طبقه بندی می شوند: بخش مهد کودک و پیش دبستانی که هم اکنون دارای شش دانش آموز است، بخش ابتدایی که شامل هشت دانش آموز است و بخش حرفه آموزی (کارگاه) که بیشترین تعداد مراجعه کنندگان را دربر می گیرد و شامل ۲۱ نفر است. کلیۀ آموزش های این مرکز به شکل رسمی و بر اساس کتاب های آموزش و پرورش کودکان استثنایی صورت می گیرد.

پذیرش معلولان از قشرهای گوناگون اجتماع، از سنین کودکی تا جوانی و با درجه های مختلف معلولیت منجر به احساس نیاز به تخصیص برنامه هایی جداگانه و گوناگون برای هر کودک و نوجوان معلول شده است.

برای احیای شخصیت و حس خودباوری بیماران با سنین بالاتر طبق برنامه ای خاص و با پرداخت حق الزحمه، آنان را به ارائۀ کمک، همکاری و خدمت به بیماران جوان تر فرا می خوانند. این روش برخورد با بیماران سبب تسریع در توان بخشی بزرگ سالان می شود و می تواند به منزلۀ نمونه ای موفق در مراکز مشابه در کشور به کار گرفته شود.

در بخش کارگاه، کارهای دستی و هنری از قبیل گل دوزی، کار با چرخ خیاطی، نقاشی برروی پارچه، اره کاری چوب و مس، کار برروی چرم، کار برروی شیشه با فنون مختلف و درست کردن زیورآلات آموزش داده می شود. در گذشته، قالی بافی و قلم زنی هم جزو فعالیت های کارگاه بوده که در حال حاضر این بخش دایر نیست. کلیۀ اجناسی که در این کارگاه تولید می شود در نمایشگاه و بازارچۀ خیریه ای که هر سال به مدت سه روز در ماه های آذر یا دی در مرکز برگزار می شود در معرض دید بازدیدکنندگان قرار می گیرد و درآمد حاصل از آن برای تأمین نیازهای مرکز استفاده می شود.

مهم ترین بخش فعالیت های مرکز مربوط به بخش توان بخشی و شامل فیزیوتراپی، گفتاردرمانی و کاردرمانی است. هدف از این فعالیت ها بالا بردن سطح توانایی و کارکرد معلولان مرکز است تا آنان را برای زندگی هرچه مستقل تر آماده سازند.

در این مرکز، نقاشی، آواز، موسیقی و حرکات موزون آموزش داده می شود که هدف از آن، به غیر از جنبۀ درمانی، آشنا کردن معلولان با فرهنگ خودشان است.

کلیۀ اعیاد دینی و مذهبی کلیسای ارمنی به شکل نمادین در مرکز جشن گرفته می شود. همچنین، یک روز در هفته کلاس های دینی برای دانش آموزان برگزار می شود که هدف از آن آشنا کردن این عزیزان به زبان بسیار ساده با مفاهیم، اصول و مبانی دین مسیحیت است.

از آنجا که مرکز آگونک یک مرکز خیریۀ غیر دولتی است کلیۀ هزینه های آن با کمک افراد خیر تأمین می شود که شامل کمک های نقدی و غیر نقدی مشتمل بر وسایل مربوط به توان بخشی، نوشت افزار و کلیۀ لوازم صوتی ـ تصویری و دیگر وسایل مورد نیاز مرکز است.

مرکز، برای تأمین بودجۀ سالیانۀ خود، بیشتر با شرکت ها و انجمن های خیریۀ مختلف در ارتباط است که به شکل دائمی و سالیانه کمک های نقدی و غیر نقدی خود را به این مرکز اهدا می کنند.

مرکز توان بخشی آگونک سعی در گسترش هرچه بیشتر این ارتباطات و آشنا کردن افراد و نهاد های بیشتری با این مرکز دارد و در این راستا فعالیت های تبلیغاتی و اطلاع رسانی خود را از طریق روزنامۀ آلیک و پست الکترونیکی و پایگاه اینترنتی مرکز انجام می دهد.

امیدواریم تا با کمک و هم یاری افراد خیر بتوانیم گام های بزرگ تری در راه خدمت به این افراد و در جهت پیشرفت هرچه بیشتر آنان برداریم و با بهره گیری از تمامی امکانات موجود آیندۀ درخشان و امیدوارکننده ای را برای این عزیزان و خانواده هایشان رقم زنیم و به هدف مرکز، که همانا شکوفایی و استقلال آهسته گامان است، نزدیک تر شویم.

پی نوشت ها:

۱ـ این مطلب را مسئولان مرکز توان بخشی آگونک در اختیار فصلنامۀ پیمان گذاشته اند.

۲ـ خانواده های هایراپتیان، پزشکیان، مورادیان، واردومیان و خاچاطوریان خانواده هایی بودند که در کنار خانوادۀ هوسپیان در بنیان گذاری این مرکز هم فکری و همکاری داشته اند.