در این شماره می خوانید:
۱- مقاله ها
- باشگاه فرهنگی – ورزشی آرارات هفتاد و پنج ساله شد | ادوارد هاروطونیانس
- مسجد گوهر آقای بالا در شهر شوشی | شرلی آودیان
- ارمنیان در شهر مقدس | رافی آراکلیانس
- حماییل ها یا طومار های دعای ارمنیان | دکتر داویت قازاریان / ترجمه آنوشیک ملکی
- صلیب های ستون دار | شاهن هوسپیان
۲- معرفی کتاب
- مروری بر کتاب تاریخ تاتارها،قوم تیر افکن | گارون سارکسیان
- مروری بر کتاب ده ملکه برجسته ارمنستان | بهارک مهدی
۳- گزارش رویدادها
- همایش بین المللی تاریخ و فرهنگ سلماس در دانشگاه دولتی ایروان | دکتر نونیک داربینیان / ترجمه آرمیک نیکوقوسیان
فصلنامه فرهنگی پیمان شماره ۸۸
سال بیست و سوم | بهار ۱۳۹۸ | ۱۸۴ صفحه
سخن سردبیر
مطالب این شماره پیمان، بنا بر خط مشی فرهنگی ـ اجتماعی آن، به معرفی بخشی دیگر از تاریخ کهن و فرهنگ باستانی ارمنیان میپردازد. هدف از انتخاب مقالههای این شماره کنکاش در هویت ملت ارمنی و شناخت هرچه بیشتر اندیشههای آنان است. این کنکاش و شناخت را گامی دیگر در راه تحکیم روابط سالم اجتماعی و گسترش اصول همزیستی مسالمتآمیز میدانیم.
نویسندگان این شماره، درمقالههایی جداگانه، به سه موضوع درباره تاریخ حضور ارمنیان در مناطق گوناگون پرداختهاند. موضوع این مقالات بررسی آثار اجتماعی جوامع ارمنی در ایران، آرتساخ (قراباغ) و بیتالمقدس است. این مناطق صدها سال شاهد حضور پربار و سازنده ارمنیان بودهاند. نکاتی ظریف این سه نقطه دور از هم را به یکدیگر پیوند داده است.
یکی از این مقالهها به تاریخچه باشگاه فرهنگی ـ ورزشی آرارات طی ۷۵ سال فعالیت پرثمردر ایران پرداخته. درمقاله ارمنیان یروساقم، میخوانیم که در شهر بیتالمقدس، در گوشهای دیگر از جهان، خیابانی به نام آرارات وجود دارد. در این مقاله همچنین، به صومعه تاریخی گاندزاسار در آرتساخ اشاره شده. در این صومعه، بقایای پیکر نخستین بشارت دهنده ظهور حضرت عیسی مسیح (ع) نگهداری میشود که از بیتالمقدس آورده شده است. مقاله سوم به شرح مسجد تاریخی ایرانیان در شهر شوشی آرتساخ پرداخته. قدمت حضور ارمنیان در این سه نقطه دور از هم، ازسویی بیانگر پراکندگی گسترده این قوم در چهار گوشه جهان است و ازسویی دیگر به وجود عوامل پیدا و پنهانی اشاره میکند که بدون تأثیرپذیری از محیط جغرافیایی و فرهنگ و سنن جوامع میزبان و گذر زمان و بیپروا در برابر تاریخ، سبب تداوم قوم ارمن شده و فرهنگشان را پایدار ساخته است.
در بخشی دیگراز این شماره، گزارشی میخوانیم از نشست بینالمللی تاریخ و فرهنگ شهر سلماس. این نشست درشهریورماه سال جاری (۱۳۹۸ش) به همت بخش ایرانشناسی دانشگاه دولتی ایروان در همین شهر برگزار شد. این شهر نه هزار ساله زمانی پایتخت اورارتوییان بود. کلیسای چهارصدساله هفتوان در آن و مشروطه خواهان دیلمقان حکایت از پیوند اجتماعی ایرانیان و ارمنیان دارند. این گزارش ضرورت بررسی عمیقتر تاریخ سلماس را آشکار میسازد. کارشناسانی از ایران، ایتالیا، ایالات متحده امریکا و ارمنستان، همچنین، مقامات عالی رتبه دولتی، روحانیان بلندپایه ومسئولان ردهبالای آموزشی و فرهنگی ایران و ارمنستان در این نشست حضور داشتند. سخنرانان با کنکاش در خصوص موقعیت تاریخی سلماس موضوع همزیستی ارمنیان و ایرانیان را از زاویهای جدید بررسی کردند.
دو مقالـه از این شماره سنـت به کارگیـری هنرهایی ماننـد نگارگری، خطاطی، تذهیب و حجاری را برای بیان آرمانها و باورهای معنوی ارمنیان بررسی کرده. حماییلها یا طومارهای دعای ارمنیان و صلیبهای ستوندار نمونههایی از این هنرهاست. در بخش معرفی کتاب نیز، دو کتاب ارزشمند معرفی شده که به بخشهایی از تاریخ ارمنیان پرداختهاند.امید که مقبول خوانندگان ارجمند پیمان واقع شود.