فصلنامه فرهنگی پیمان شماره ۸۲

سال بیست و یکم | زمستان ۱۳۹۶ | ۲۰۴ صفحه

سر مقاله:

مؤسسۀ ترجمه و تحقیق هور، در طول ۳۵ سال فعالیت پربار، رسالت خود را انجام تحقیقات ‏فرهنگی و ‏عرضۀ نتایج آن به صورت مکتوبات متعدد به زبان فارسی، برگزاری سخنرانی های گوناگون ‏در زمینۀ تاریخ، ‏فرهنگ و ادب ملت ارمن و بزرگ نمایی مشترکات تاریخی و فرهنگی دو ملت کهن فارس ‏و ارمن ‏دانسته است. افزون بر این، اقدام به برگزاری مراسم یادبود و بزرگداشت نامدارانی کرده که بخشی عمده از ‏زندگی خود را به خدمت ‏در زمینۀ علم، تاریخ و فرهنگ مردم این مرز و بوم، به ویژه ایرانیان ارمنی، ‏اختصاص داده اند.

‏در همین راستا، مؤسسه در ۲ بهمن و ۷ اسفند ۱۳۹۶ش ‏شب های بزرگداشتی را به یاد دو ‏عزیز گران مایه ـ دکتر احمد نوری زاده، ادیب گران قدر و بنیان گذار ‏ارمنی شناسی به زبان فارسی در ایران ‏و پروفسور عنایت الله رضا، شخصیت برجسته، فلسفه دان، ‏نویسنده، مترجم، پژوهشگر تاریخ و تاریخ ‏سیاسی ایران ـ برگزار کرد.‏دکتر احمد نوری زاده تنها شاعر پارسی گویی است که به زبان ارمنی نیز شعر سروده. وی از نخستین ‏نویسندگان ‏و نیز نخستین ویراستاران فصلنامۀ پیمان بوده. کتاب ارزشمند وی، صد سال شعر ارمنی، اثر ‏‏برجسته ای است که در معرفی تاریخ و فرهنگ و ادبیات ارمنی به فارسی زبانان نقشی بسزا داشته. در این ‏شماره، به شرح زندگی و آثار این زبان شناس و محقق ادبیات ارمنی پرداخته ایم. مقاله ای نیز دربارۀ زندگی ‏وآثار ناردوس، نویسندۀ نامی ارمنستان و تحلیلی بر رمان وی، آمالیا، آورده ایم. این رمان آخرین ترجمۀ ‏دکتر نوری زاده از ارمنی به فارسی است.‏با اینکه پیش تر، در شمارۀ ۵۶ فصلنامۀ پیمان، بخش بزرگی از مطالب نشریه به گرامیداشت ‏پروفسور ‏عنایت الله رضا اختصاص یافته بود هیئت تحریریۀ پیمان بر آن شد که با ذکر ‏جزئیات مراسم شب ‏بزرگداشت وی، در محل مؤسسۀ ترجمه و تحقیق هور، بار دیگر یاد و خاطرۀ این ‏دانشمند فاضل را زنده ‏کند.‏

در بخشی دیگر از این شماره، دو مقاله در زمینۀ تاریخ و تاریخ نگاری نگاشته شده. این مقاله ها ‏مربوط به دو کتاب تاریخ ‏ارمنیان بوزاندی و متون تاریخی دورۀ نادرشاه است.‏کتاب نخست به قلم ‏پاوستوس بوزاند، تاریخ نگار بنام ارمنی، از نگاه تاریخ دانان ‏ازمعدود منابع موجود و بسیار مهم در خصوص ‏رویدادهای تاریخ ارمنستان و ایران در سدۀ ‏چهارم میلادی است. مقالۀ نخست در واقع پژوهشی عمیق در ‏متن تاریخ ‏ارمنیان بوزاندی و راهنمایی مؤثق برای کسانی است که قصد تحقیق دربارۀ رویدادهای تاریخی ‏‏ارمنستان و ایران را در این برهه دارند.‏مقالۀ دیگر نوید انتشار کتابی را می دهد که شامل دو متن نو یافتۀ ارزشمند تاریخی به زبان ‏ارمنی دربارۀ ‏زندگی نادرشاه افشاراست. نگارش کتاب متون تاریخی دورۀ نادرشاه خدمتی ارزنده به تاریخ ایران زمین و ‏گامی مثبت در جهت تحکیم روابط فرهنگی دو کشور دوست و همسایه، ایران و ارمنستان، محسوب می شود. به همین دلیل، دکتر آرتاک ماقالیان، نویسندۀ این اثر ماندگار (به زبان ارمنی)، به ‏دریافت لوح تقدیر از ‏سوی سفارت جمهوری اسلامی ایران در ارمنستان نائل آمد.‏امروزه، ساعت های خورشیدی در زمرۀ آثار هنری محسوب می شوند و دربارۀ سیر تکاملی ساخت ‏و فلسفۀ وجودی آنها در ادوار گوناگون می ‏توان در مراکز علمی و فرهنگی به تحقیق پرداخت. مقالۀ ‏‏«ساعت های ‏خورشیدی کلیساهای ارمنی» وابستگی انسان را به طبیعت و نظم وتغییرات آن و اهمیت این ‏ساعت ها را در ارمنستان ‏قدیم بررسی کرده است.‏

فصلنامه فرهنگی پیمان شماره ۷۸ تا ۹۰

سبد خرید