در این شماره می خوانید:
۱- مقاله ها
- بازجستی بر متن تاریخ ارمنیان پاوستوس بوزاند از دیدگاه تاریخ نگاران ارمنی | آرپی مانوکیان
- دو متن تاریخی نویافته به زبان ارمنی دربـارۀ زنـدگـی نـادرشاه | آرتاک ماقالیان گارون سارکسیان
- ساعت های خورشیدی کلیساهای ارمنستان | شاهن هوسپیان
۲- چهره ها
- بزرگداشت دکتر عنایت الله رضا | ادوارد هاروطونیانس
- بزرگداشت دکتر احمد نوری زاده «فرزند پارسی گوی ملت ارمنی» | آرمیک نیکوقوسیان
- یادداشت های دکتر احمد نوری زاده گزیده ای از مجموعۀ «ماندگاران خاطره های من» | ایساک یونانسیان
۳- ادبیات
- نـاردوس، روان کاو توانمند قهرمانان داستان های خویش. تحلیلی بر رمان آمالیا | دکتر قوام الدین رضوی زاده
- افسانۀ قزل ماما | دکتر قوام الدین رضوی زاده
فصلنامه فرهنگی پیمان شماره ۸۲
سال بیست و یکم | زمستان ۱۳۹۶ | ۲۰۴ صفحه
سر مقاله:
مؤسسۀ ترجمه و تحقیق هور، در طول ۳۵ سال فعالیت پربار، رسالت خود را انجام تحقیقات فرهنگی و عرضۀ نتایج آن به صورت مکتوبات متعدد به زبان فارسی، برگزاری سخنرانی های گوناگون در زمینۀ تاریخ، فرهنگ و ادب ملت ارمن و بزرگ نمایی مشترکات تاریخی و فرهنگی دو ملت کهن فارس و ارمن دانسته است. افزون بر این، اقدام به برگزاری مراسم یادبود و بزرگداشت نامدارانی کرده که بخشی عمده از زندگی خود را به خدمت در زمینۀ علم، تاریخ و فرهنگ مردم این مرز و بوم، به ویژه ایرانیان ارمنی، اختصاص داده اند.
در همین راستا، مؤسسه در ۲ بهمن و ۷ اسفند ۱۳۹۶ش شب های بزرگداشتی را به یاد دو عزیز گران مایه ـ دکتر احمد نوری زاده، ادیب گران قدر و بنیان گذار ارمنی شناسی به زبان فارسی در ایران و پروفسور عنایت الله رضا، شخصیت برجسته، فلسفه دان، نویسنده، مترجم، پژوهشگر تاریخ و تاریخ سیاسی ایران ـ برگزار کرد.دکتر احمد نوری زاده تنها شاعر پارسی گویی است که به زبان ارمنی نیز شعر سروده. وی از نخستین نویسندگان و نیز نخستین ویراستاران فصلنامۀ پیمان بوده. کتاب ارزشمند وی، صد سال شعر ارمنی، اثر برجسته ای است که در معرفی تاریخ و فرهنگ و ادبیات ارمنی به فارسی زبانان نقشی بسزا داشته. در این شماره، به شرح زندگی و آثار این زبان شناس و محقق ادبیات ارمنی پرداخته ایم. مقاله ای نیز دربارۀ زندگی وآثار ناردوس، نویسندۀ نامی ارمنستان و تحلیلی بر رمان وی، آمالیا، آورده ایم. این رمان آخرین ترجمۀ دکتر نوری زاده از ارمنی به فارسی است.با اینکه پیش تر، در شمارۀ ۵۶ فصلنامۀ پیمان، بخش بزرگی از مطالب نشریه به گرامیداشت پروفسور عنایت الله رضا اختصاص یافته بود هیئت تحریریۀ پیمان بر آن شد که با ذکر جزئیات مراسم شب بزرگداشت وی، در محل مؤسسۀ ترجمه و تحقیق هور، بار دیگر یاد و خاطرۀ این دانشمند فاضل را زنده کند.
در بخشی دیگر از این شماره، دو مقاله در زمینۀ تاریخ و تاریخ نگاری نگاشته شده. این مقاله ها مربوط به دو کتاب تاریخ ارمنیان بوزاندی و متون تاریخی دورۀ نادرشاه است.کتاب نخست به قلم پاوستوس بوزاند، تاریخ نگار بنام ارمنی، از نگاه تاریخ دانان ازمعدود منابع موجود و بسیار مهم در خصوص رویدادهای تاریخ ارمنستان و ایران در سدۀ چهارم میلادی است. مقالۀ نخست در واقع پژوهشی عمیق در متن تاریخ ارمنیان بوزاندی و راهنمایی مؤثق برای کسانی است که قصد تحقیق دربارۀ رویدادهای تاریخی ارمنستان و ایران را در این برهه دارند.مقالۀ دیگر نوید انتشار کتابی را می دهد که شامل دو متن نو یافتۀ ارزشمند تاریخی به زبان ارمنی دربارۀ زندگی نادرشاه افشاراست. نگارش کتاب متون تاریخی دورۀ نادرشاه خدمتی ارزنده به تاریخ ایران زمین و گامی مثبت در جهت تحکیم روابط فرهنگی دو کشور دوست و همسایه، ایران و ارمنستان، محسوب می شود. به همین دلیل، دکتر آرتاک ماقالیان، نویسندۀ این اثر ماندگار (به زبان ارمنی)، به دریافت لوح تقدیر از سوی سفارت جمهوری اسلامی ایران در ارمنستان نائل آمد.امروزه، ساعت های خورشیدی در زمرۀ آثار هنری محسوب می شوند و دربارۀ سیر تکاملی ساخت و فلسفۀ وجودی آنها در ادوار گوناگون می توان در مراکز علمی و فرهنگی به تحقیق پرداخت. مقالۀ «ساعت های خورشیدی کلیساهای ارمنی» وابستگی انسان را به طبیعت و نظم وتغییرات آن و اهمیت این ساعت ها را در ارمنستان قدیم بررسی کرده است.