در این شماره می خوانید:

۱- مقاله ها

۲- هنر

۳- ادبیات

۴- چهره های علمی

۵- چهره های فرهنگی

۶- تاریخ معماری

۷- معرفی کتاب

فصلنامه فرهنگی پیمان شماره ۶۸

سال هجدهم | تابستان ۱۳۹۳ | ۳۰۸ صفحه

سرمقاله

زخمی نو به روح آزردۀ ارمنیان درحالی که سرتاسر جهان مملو از تعریف و تبلیغ جهان شمولی و وصف چشم انداز خوش منظر دهکدۀ جهانی است و درحالی که همۀ جهانیان دم از تمایل روز افزون به فراهم آوردن زندگی مسالمت آمیز و ‏تفاهم متقابل آمیخته با صلح برای همگان می زنند ارمنیان پراکنده در پیرامون سرزمین های مادری ‏خود مانند سوریه، عراق، ترکیه و جمهوری آذربایجان، همچون سال های پیش، مورد تجاوز قرار می گیرند و به اجبار خانه و کاشانۀ اجدادی خود را ترک می کنند.‏فرار از قبول مسئولیت درخصوص تعامل با همنوعان، حب و بغض و زیاده طلبی، بخش عمده ای از ‏آسیای صغیر و منطقۀ تاریخی بین النهرین را، که امروزه بخش هایی از عراق و سوریه را شامل می شود، در دو دهۀ اخیر به آشوب کشانده و موجودیت اقلیت های دینی مقیم این ‏منطقه و به ویژه، ایزدی های کرد را به مخاطره انداخته است.‏این در حالی است که ایزدی های کرد، که نه در آیین، نه درملیت و نه در فرهنگ با ارمنیان ‏ارمنستان هم سویند، در خانۀ ارمنیان و در مقام بزرگ ترین اقلیت قومی جمهوری ارمنستان از ‏حقوق کامل شهروندی بهره مندند و نمونه ای کامل از احترام متقابل و همزیستی مسالمت آمیز ‏اقوام را در پیش چشم جهانیان به قضاوت گذاشته اند.‏مهد تمدن بشر اما ناظر صحنۀ دیگری است.‏

سیاست بازان جهان این بار ملبس به لباس سیاه و تحت لوای پرچم سیاه تروریست ها هر آن کس را که با ‏باورهایشان مخالف است به دار می کشند و هر آنچه را که برای دیگر اقوام منطقه محترم است ‏ویران می کنند.‏رسانه ها مملو ازخبرهای دیوانه کننده هستند و مردم منطقه و جهان در آستانۀ خزان طبیعت نگران ‏آلوده شدن بیش از پیش جهانشان به گناهان نابخشودنی.‏

در این لحظه از تاریخ خبری بس ناگوار قلب ایرانیان ارمنی و ارمنیان جهان را به درد ‏آورده است: ‏«سیاه پوش ها، در نیمه شب یکشنبه ۲۹ شهریور ۱۳۹۳ش، کلیسای شهدای مقدس، یادوارۀ نژادکشی ارمنیان، واقع در دهکدۀ مـَرقـَده، درچهل کیلومتری دیر الزور، ششمین شهر بزرگ سوریه، را به ‏کلی ویران کرده اند. ‏ساختمان موزۀ مجموعۀ یادواره، که محل نگهداری به جای مانده های اولین نژاد کشی قرن بود، ‏نیز با خاک یکسان شده است».‏[۱]

کلیسای شهدای مقدس دیر الزور هم زمان با هفتاد و پنجمین سالروز نژادکشی ارمنیان، ‏در مکانی که از سوی بسیاری بازداشتگاه آشوویتس ‏ارمنیان نام گرفته است، در سال ۱۹۹۰م بنا شده بود و هرساله در ۲۴ آوریل میزبان هزاران ارمنی ‏ای بود که از ارمنستان و دیاسپورای ارمنیان جهان برای ادای احترام به روح جان باختگان بی گناه ملت خود گرد آن جمع می شدند.‏امپراتوران عثمانی در تابستان ۱۹۱۶م بیش از دویست هزار زن و کودک ارمنی را در قرارگاه دیر‏الزور و بیابان های اطراف آن قتل عام کردند و امروز نیروهای داعش کلیسای شهدای مقدس دیر الزور را، که سال گذشته آن را مورد تاراج و هتک حرمت قرار داده بودند، با مین و دینامیت منفجر کردند.‏این عمل وحشیانۀ مدعیان پرچمداری دین و ایمان در روز و ساعاتی اتفاق افتاد ‏که ملت ارمنی بیست و سومین سالروز استقلال خود را در ارمنستان و سراسرجهان جشن می گرفت. ‏نیروهای داعش بیش از دو سال بود که منطقۀ دیرالزور را، همچون بسیاری از سرزمین های ‏حاشیۀ مرز مشترک سوریه و عراق، در اشغال خود داشتند اما کلیسای آن و روح و روان ارمنیان ‏را زمانی مورد تهاجم نهایی قرار دادند که تنها دو روز از آزادی چهل گروگان ترک به اسارت گرفته شده به دست ‏نیروهای داعش و تحویل آنها به دولت ترکیه می گذشت.‏آزادی کامل تمامی گروگان های کنسولگری ترکیه و حمایت ظاهراً پزشکی از برخی از مجروحان داعش در بیمارستان های ترکیه درحالی اتفاق افتاد که نیروهای داعش گروگان های دیگر ملیت ها را در ملأ عام و در برابر چشم ‏جهانیان سر بریدند.‏آیا تخریب یادوارۀ بزرگداشت یاد میلیون ها ارمنی، که طی نژادکشی سال سیاه ‏‏۱۹۱۵م به دست حکومت عثمانی قتل عام شده بودند، حلقه ای از زنجیر دوستی داعش با ‏ترکیه نیست؟ آیا تهاجم به یادمان رنج ارمنیان و زدن زخمی نو به روح آزردۀ این ملت، در آستانۀ برگزاری یک صدمین سال نژادکشی ارمنیان، از جمله برنامه های ‏دولت ترکیه در استمرار نژادکشی نیست؟ ‏آیا هیچ رابطه ای بین سازماندهی ثروتمندترین و قوی ترین گروه تروریستی جهان، مسلح کردن ‏سیاه پوش ها با تانک و دیگر سلاح های سنگین و تأمین بودجۀ کافی برای آنان از محل فروش ‏غیرقانونی نفت با هشدار به ارمنیان برای دست شستن از تقاضای بر ‏حق آنان برای احقاق حقشان وجود ندارد؟ترکیه ای که اینک از مقابله با این گروه تروریستی سیاه سر باز زده تنها چند ماه پیش مرز خود با ‏سوریه را گشود تا نیروهای وحشت و ارعاب از آن بگذرند، وارد خاک سوریه شوند، شهر ارمنی ‏نشین کساب (کسب) را درشمال غربی سوریه و دهکده های پرجمعیت اطراف آن را تصرف کنند، کلیسای ‏شهر را مورد بی حرمتی قرار دهند و ساکنان شهر را بی خانمان کنند.‏افزون بر خبر کشته شدن هشتاد نفر از ارمنیان بی گناه ساکن شمال سوریه نابودی یادوارۀ ‏نژادکشی ۱۹۱۵م روح ایرانیان ارمنی را هم جریحه دار کرده و فصلنامۀ پیمان را ‏مکلف به تشریح اوضاع و تقدیم تقاضا به پیشگاه همۀ ایرانیان، برای همدردی و ابراز آن در نزد ‏جهانیان، ساخته است.‏

پی نوشت:

‏Asbares.news Sept. 22,2014‎; CNSnews, Sept.23,2014 ; Henri Neuendorf Sept 29,2014 – news.artnet.com 

فصلنامه فرهنگی پیمان شماره ۶۵ تا ۷۷

سبد خرید