پیـام‌های حامیـان و برگزارکننـدگان نمایشگاه ساده رنگی

چاپ شده در کتاب سرژ آواکیان: ساده رنگی

یادبود اولین سال در گذشت سرژ آواکیان، طراح گرافیک

سرژ؛ معلم شور و اشتیاق و سادگی

فاطمه کرکه آبادی

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران

در دوران دانشجویی و در میانه دهه هفتاد، گاه‌گاهی در بین دانشجویان نام سرژ را به عنوان یکی از افراد مطرح حرفه گرافیک می‌شنیدم. آن زمان منابع ما محدود بود و نمی‌شد که با یک جستجوی ساده در اینترنت مطلبی درباره گرافیک ایران یا بزرگان آن پیدا کرد.پس از سال‌ها برای اولین بار سرژ را در دبیر‌خانه نمایشگاه سرو نقره‌ای ۹۸ دیدم، با خانم آرین‌فر به دبیرخانه سرو آمده بود، به همراه آلبوم کلکسیون گرامافون‌هایش، نشست و با شور و اشتیاق، از گرامافون‌هایش سخن گفت و شگفتا که هر کدام از گرامافون‌ها داستان یا خاطره‌ای با خود داشت، داستانی که به سادگی و با احساسات بیان می‌شد و هر کدام از آنها را به چیزی ورای یک گرامافون با ارزشی مادی تبدیل می‌کرد.آنجا بود که فهمیدم که آن چه تمام سال ها او را نامدار کرده است همین شور، سادگی و شیفتگی به مناسبات و احساسات انسانی است، همان چیزی که باعث شد آثار گرافیکی او آگاهانه و برای احترام به شعور مخاطب در نهایت سادگی طراحی شوند و همان سادگی آن ها را برای نسل ها ماندگار کند و همان چیزی که باعث شد ذهن جستجوگرش آرام نگیرد و در بسیاری از حیطه های جدیدِ این حرفه خود را بیازماید و نه تنها خود، آن ها را تجربه کند بلکه با اصرار او این موضوعات به موارد درسی رشته گرافیک اضافه شود و باز خود برای اطمینان از انجام آنها، داوطلبانه تدریسشان را به عهده گیرد و این چنین چندین نسل از طراحان گرافیک ایران را تربیت کند.

و سپاس فراوان از خانم ساناز آرین‌فر که به دلیل تعلق خاطر به سرژ آواکیان و با روحیه و اشتیاقی مثال‌زدنی همچون خود او، ایده اولیه برپایی این نمایشگاه را جهت بزرگداشت سالگرد درگذشتش به انجمن پیشنهاد کردند و چه خرسندم که ما، هیئت مدیره دوره هشتم انجمن، با علاقه قلبی به سرژِ عزیز، برپایی این نمایشگاه را پذیرفتیم و برای برگزاری آن همت کردیم، برای سرژی که شاید معلم تک تک ما نبود، اما تأثیرات آموزش و یافته‌های او در گرافیک امروز ایران روشن است.

سرژِ گرافیک ایران

ساناز آرین فر

دبیر نمایشگاه

بارها اسم سرژ آواکیان را شنیده بودم اما اولین‌بار او را در غروب یک روز جمعه و در یک گالری، با شلوار جین آبی و یک اورکت سبز سربازی، در حالی که با نگاهی دقیق آثار نمایشگاه را وارسی می‌کرد، دیدم. سال ۱۳۹۵ش، که تصمیم به برگزاری نمایشگاهی از چند پیشکسوت ایرانی ـ ارمنی درگالری مریم گرفتم، از نزدیک با سرژآواکیان مرتبط شدم. مردی کم‌حرف با نگاهی عمیق با دریایی از دانسته‌های طراحی گرافیک. هنرمندی که افکار و احساسات خود را با زبانِ خط و رنگ بیان می‌کند. او معتقد بود، ایجاز در کلام مشکل‌تر از طویل‌نگاری است و ساده بودن در طراحی بس پیچیده.

سرژِ گرافیک ایران ساده بودن را دوست داشت و آثارش را بر همین مبنا خلق می‌کرد؛ مانند خودش ساده و صادق.

سرژ آواکیان در روز سه‌شنبه ۱۸شهریورماه ۱۳۹۹ش، چشم از جهان فروبست. به یاد و احترام روح بزرگ و نام ماندگار او و با حمایت انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران، انجمن دانشگاهیان ارامنه ایران، باشگاه فرهنگی ورزشی آرارات و چاپخانه آلیک، تصمیم گرفته شد که در اولین سالگرد درگذشتش، نمایشگاه پوستر یادبودی با نام « ساده رنگی» برگزار کنیم. ضمن تشکر از تمام هنرمندانی که در این رویداد و در این شرایط سخت مارا همراهی کردند، برخود لازم می‌دانم از حمایت و لطف هیئت مدیره وقت انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران، به ویژه سرکار خانم فاطمه کرکه‌آبادی، رئیس هیئت مدیره و سرکار خانم مهردخت دارابی، دبیر هیئت مدیره، که در تمام لحظه‌های این رویداد من را همراهی و حمایت کردند؛ موزه گرافیک ایران و تمام حامیان این رویداد، سپاسگزاری کنم. همچنین، لازم می‌دانم بابت تمامی حمایت‌های جناب آقای شاپین آبرامیان، رئیس انجمن دانشگاهیان ارامنه ایران، از ایشان نیز تشکری ویژه داشته باشم.

تشکر از سرکار خانم ریحانه شیخ بهائی که مدیریت هنری این رویداد را پذیرفتند. در آخر سخن، از بازماندگان استاد سرژ آواکیان که ضمن همراهی در این رویداد در یک سال گذشته همواره برای نگهداری آثار و اسناد سرژ آواکیان و زنده نگهداشتن نام او، در تلاش هستند، سپاسگزارم.

بارون سرژ آواکیان، برای همیشه جایت در بین دوستدارانت خالی است.

تنوع حوزه‌ها در اوج سادگی

هیئت مدیره انجمن دانشگاهیان ارامنه ایران

براستی که بهترین و مناسب‌ترین عبارت برای توصیف خصوصیات شخصیتی و هنری سرژ آواکیان، همان نام او یعنی « سرژ» است.

چند وجهی بودن هنرمند، حوزه‌های متنوع ذهنی و فکری وآثار متعدد سرژ همگی در یک چیز مشترک‌اند؛ سادگی!

شایان ذکر است که مشخصه‌های بارز زیبایی و کمال البته در کنار عنصر سادگی غیر‌قابل‌انکار هستند، بطوری‌که تجمیع این مشخصه‌ها و پارامترها و آنالیز چند اثر این معلمِ مخترع، حتی یک شخص غیر هنری را می‌تواند تبدیل به کارشناس مخلوقات و دنیای سرژ کند.خاص بودن آواکیان فقط شامل وسایل نقلیه شخصی، کلکسیون های مختلف، جامه، آثار و پیشگام بودن او در حیطه‌های کاری گرافیک نبوده و این صفت همچنین با روابط دانشجویان و کلاس‌های تدریس سرژ نیز در آمیخته شده بود.دوره‌های آموزشی هنری سرژ در انجمن دانشگاهیان ارامنه ایران هم از این دسته مستثنی نبود.کلاس‌هایی که بر خلاف بقیه با نام گروه یا موضوع مورد آموزش بیان نمی‌شد، بلکه سال‌های متوالی با یک تیتر ذکر می شد؛

« کلاس سرژ» ، کلاسی که باز هم از لحاظ فضا و محل برگزاری عجیب و خاص بود؛ سالن اصلی انجمن ـ روی سن !

دانشجویان و اعضای کلاس در کمال احترام و دوستی با استاد در تکاپوی یادگیری از سرژ بودند، استادی که همانند آثارش ساده و کم حرف بود و شاگردانی که اکنون اکثراً تبدیل به هنرمندان متشخصی شده و هر کدام در نقاط مختلفی از کره خاکی مشغول خلق آثار به سبک خودشان هستند.از آن کلاس‌ها اما در انجمن فقط خاطراتش ماند و چند بوم و تمرین طراحی شاگردان….

یادش گرامی

با سپاس بی شمار از سرکار خانم ساناز آرین‌فر و کلیه بزرگواران، هنرمندان و دوستانی که در برگزاری نمایشگاه پوستر سرژ آواکیان در پائیز ۱۴۰۰ نقش داشتند و لطف خود را دریغ نکردند.

پیام نماینده

آرا شاوردیان

نماینده مسیحیان ارمنی تهران و شمال ایران در مجلس شورای اسلامی

نواختن یک قطعه موسیقی، بازی کردن یک سکانس از یک فیلم یا کشیدن یک نقاشی گاهی چنان خاطره‌انگیز می‌شود که نیازی به تعریف ندارد.هنر یکی از نعمات الهی است که در وجود بشر به ودیعه گذاشته است، هنر می‌تواند انسان را به متعالی‌ترین درجات انسانیت نائل آورد، چه بسیار هنرمندانی که با پیمودن این راه، مهر تأیید بر این نعمت الهی زده و کیمیای وجودی انسانیت را در خود کشف کرده‌اند.بی‌شک سرژ آواکیان یکی از این هنرمندان بود. هنرمندی که خود را در خاطره ما با کارهایش جاودانه کرد. هنرمندی که حتی با رفتنش، همچنان آثار او به عنوان کلاس درس برای نو‌آموزان و دانشجویان عرصه هنر و گرافیک بجا مانده است.

در واقع این جمله برای اوست،

برای سرژ: «انسان زیبا است، بواسطه کارهای زیبای خود».

این یادنامـه برای سرژ آواکـیان است،

از دوستان قدیمـی ما در باشـگاه آرارت

باشگاه فرهنگی ورزشی آرارات

سرژ استاد بود، می‌دانستیم. هنرمند بود، از آن هنرمند‌های ممتاز. معلم هم بود معلم بسیاری از کسانی که این یادنامه را می‌خوانند و از پیشگامان طراحی گرافیک هم بود، این را هم می‌دانستیم. ولی برای ما اعضای باشگاه آرارات، سرژ بدون شک از پیش‌کسوتانمان بود. با شش دهه خاطرات مشترک.از نسل آن دسته از هنرمندانی بود که با نقاش و معمار همنشینی داشت. با آنانی که نمایش بر صحنه می‌بردند و نوازنده و خواننده را رهبری می‌کردند هم دوست بود. این جمع خوبان خوب می‌دانستند رسم معاشرت کردن با هم را. بلد بودند گروهی هنرمند باشند که اولین باشند. با هم تجربه کنند و اتفاق جدید بسازند. در خیابان شاه، کوچه نوبهار گعده داشتند. با هم یاد می‌گرفتند و خلق می‌کردند. این اهالی هنر آن روزها آنقدر خوب بودند که بهترین روزهای بخش هنری و فرهنگی آرارات را ساختند.برای از سرژ گفتن همیشه هم لازم نیست از پفک نمکی مینو و آدامس شیکش یاد کنیم یا آن گاو مهربان روی قوطی شیر را. او برای ما در آرارت به اندازه کافی خاطره ساخته و هنرش را به یادگار گذاشته آنقدر که نامش در یاد همه ما تصویر باشد. تصویر پوسترهای نمایش‌های آرامائـیس آقامالیان

مثل قلب من در کوهستان و مردن چقدر سخت است یا کتاب‌های سال‌ پرمعنای گذشته‌مان در باشگاه.آخرین بار در همین آرارات دیدیمش، در کسوت داور یک جشنواره هنری رقابتی برای نوجوانان. هنوز هم معلم بود و معلمی می‌کرد. زیر آفتاب نشسته بود، برایمان از رؤیاهایش می‌گفت. از اینکه دوست دارد موزه‌ای در اینجا بسازد تا مجموعه گرامافون‌هایش را در آن به تماشای مردم بگذارد. موقع خداحافظی سوار مینی ماینر قرمزش شد که همان جای همیشگی پارک بود و رفت.

امروز جای او و مینی ماینر قرمزش بیش از همیشه خالی است.

آلبوم تصاویر نمایشگاه ساده رنگی

در موزه گرافیک

آلبوم تصاویر نمایشگاه ساده رنگی

در باشگاه فرهنگی ورزشی آرارات

پی‌نوشت‌ها:

1. دبیر رویداد « ساده رنگی»
2. بر گرفته از کتاب مجموعه پوسترهای نمایشگاه سرژ آواکیان:ساده رنگی، یادبود اولین سال در گذشت سرژ آواکیان، طراح گرافیک