در درازای تاریخ این سوی جهان همسویی و همراهی دیرینه ای میان مردمان و فرهنگ ایرانی و ارمنی دیده می شود. زمانه و نسل ما نیز از این تعریف بیرون نبوده است و در این میان، در گسترۀ هنر، شاهد درخشش های بسیاری در دل تجددخواهی ها و نوجویی ها بوده ایم.

مردمان گوناگونی از ای-ران در وادی هنر کوشش های فراوان کرده اند اما بی گمان یافته ها و دستاورهای مردم ارمنی چه در حیطۀ هنرهایی چون نمایش، موسیقی، شهرسازی، معماری، نقاشی، پیکره سازی و چه بیرون از این حیطه و در حوزۀ صنعت و فناوری و دانش و ورزش و … بیشتر به چشم می آید.

اما سخن ما در اینجا از هنر پیکره سازی و طراحی و هنرمندی بزرگوار و شریف است، استاد لیلیت طریان. در ۱۳۰۹ش برابر با ۱۹۳۰م در خیابان نادری تهران (مدرن ترین محلۀ پایتخت در آن روزگار) در خانوادۀ ارمنی بسیار فرزانه و فرهمند طریان دختری زاده می شود که نامش را لیلیت می گذارند. امروز، او در همین سرزمین است و در آستانۀ ۸۴ سالگی.

مادر بزرگوار ایشان، که خود بسیار دوستدار هنر بودند، برای لیلیت کوچک معلمی استخدام کرده بودند که در خانه به او نقاشی بیاموزد. لیلیت پس از گذراندن دورۀ دبیرستان وارد دانشکدۀ هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد و شروع به تحصیل در رشتۀ نقاشی کرد اما اندکی بعد با استفاده از فرصتی که برایش پیش آمد همین رشته را در مدرسۀ هنرهای زیبای پاریس(بوزار) پی گرفت ولی خیلی زود متوجه جذابیت های هنر حجمی پیکره سازی شد و تصمیم به تغییر رشته گرفت.

لیلیت پس از گذراندن همۀ دوره های آموزشی این هنر در پاریس و بازگشت به ایران، در سال تحصیلی ۱۳۳۸- ۱۳۳۹ش، با درجۀ دکتری به استخدام ادارۀ هنرهای زیبای کشور در آمد. او ابتدا در هنرستان های پسرانه و دخترانۀ تهران به آموزش هنر پیکره سازی مشغول شده بود اما در ۱۳۳۹ش با راه اندازی دانشکدۀ هنرهای تزیینی به همت مهندس هوشنگ کاظمی، ضمن همکاری و همراهی با او برای پایه گذاری دانشکده، به منزلۀ استاد پیکره سازی شروع به تدریس در این دانشکدۀ نوبنیاد کرد که این همکاری تا ۱۳۵۹ش ادامه یافت. طی این سال ها صدها هنرجو، از جمله نگارنده، بخت شاگردی او را داشته اند.

بی گمان، استاد طریان در این شصت سالی که به کار هنری پرداخته هم در آفرینش هنری و هم در آموزش هنر پیکره سازی دستاوردهای بسیاری داشته چرا که تک تک آثارش دارای چنان ارزش هایی است و آنچنان سرشار از طراوت و شادابی است که هرگز نمونه هایی شبیه به آن را در هیچ آلبومی نمی توان یافت. هریک از آثار او آکنده از حس و حالی سرشار از شکوه و سرور است و به راستی شگفت آور است توانایی و توفیقی این چنین در انتقال حس از هنرمند به مخاطب، آن هم در بیان هنری به سبک مدرن.

پی نوشت:

عباس مشهدی زاده، پیکره ساز و استاد دانشگاه علمی کاربردی کرج و هنرستان پسران تهران.